Η Άρτα των θρύλων
γεωτρόπιο τεύχος 246 Παρασκευή 31 Δεκεμβρίου 2004
Κείμενο: Κώστας Χριστοφιλόπουλος
Φωτογραφία: Βασίλης Λάππας
Η Άρτα των θρύλων
Την βρήκαμε «αραγμένη» να αναπαύεται νωχελικά στις όχθες του Αράχθου, ριζωμένη πάνω στην αρχαία Αμβρακία, με τα ζωντανά βυζαντινά της ίχνη και τους θρύλους που τυλίγουν, το πασίγνωστο γεφύρι της. Βράδυ βαθύ μπήκαμε στην Άρτα, προετοιμασμένοι να απολαύσουμε χρώματα κι αρώματα της ηπειρωτικής φύσης και να βουτήξουμε στην ιστορία της
Για την ώρα η πόλη μάς άγγιζε με το «άρωμά» της, καθώς ένα απαλό νοτιαδάκι, μετέφερε την υγρασία του κάμπου με τις πορτοκαλιές και τις λεμονιές και πλημμύριζε μεθυστικά τα στενά της σοκάκια. Η πρώτη μας εντύπωση από τη βραδινή Άρτα είναι πως πρόκειται για μια συνηθισμένη αγροτική πόλη, χωρίς ιδιαίτερο παραδοσιακό χρώμα. Η άναρχη μεταπολεμική δόμηση έχει καταστρέψει σε μεγάλο βαθμό την φυσιογνωμία της, όπως τουλάχιστον μας έχει μεταφερθεί από γραπτές μαρτυρίες, αλλά και από αφηγήσεις παλαιότερων.
Ωστόσο, η μαγευτική τοποθεσία που είναι χτισμένη, μεταξύ του ποταμού και του προστατευτικού στα νώτα της καταπράσινου λόφου της Περάνθης, οι ιστορικές μνήμες, τα βυζαντινά μνημεία, το κάστρο, οι μπαξέδες και οι ελαιώνες που κατακλύζουν την ευρύτερη περιοχή την καθιστούν ιδιαίτερα γοητευτική. Οι περισσότεροι πάντως όταν ακούμε Άρτα, η πρώτη εικόνα που έρχεται στη σκέψη μας είναι το χιλιοτραγουδισμένο γεφύρι της, που ενώνει τις όχθες του Αράχθου, με τις οχτώ καμάρες του, δυνατό, αγέρωχο, μεγαλόπρεπο, που τράνεψε και θέριεψε στη φαντασία του λαού, έγινε δράκος που για να στεριώσει, κατάπινε ανθρώπους.
Λίγοι όμως γνωρίζουν πως στην Άρτα, ακόμα και στη σημερινή, ζωντανεύει το Βυζάντιο, με τους καλοδιατηρημένους ναούς και τα μοναστήρια, διάσπαρτα στην πόλη και στα περίχωρα που μεταφέρουν τον επισκέπτη στο μεγαλείο του Δεσποτάτου της Ηπείρου.
Η Άρτα εξάλλου υπήρξε πρωτεύουσα του Δεσποτάτου, του κράτους της Ηπείρου, που έφθανε ως το Δυρράχιο και περιλάμβανε ολόκληρη τη βορειοδυτική Ελλάδα και περιοχές της Θεσσαλίας.
